Co poza Bitcoinem? Czy inwestowanie w "prywatne" kryptowaluty ma sens? Przyglądnijmy się Monero i Zcash.
- IMLOVINGCRYPTO
- 4 dni temu
- 3 minut(y) czytania
To bardzo dobre pytanie — Monero (XMR) i Zcash (ZEC) to dwie najważniejsze „prywatne” (privacy) kryptowaluty i inwestowanie w nie ma zupełnie inny profil ryzyka niż inwestowanie w Bitcoina. Poniżej omówienie plusów, minusów i kluczowych zagadnień oraz moje przemyślenia, czy „warto”.
Co to są Monero i Zcash — krótko
Monero (XMR): zaprojektowane od początku z myślą o prywatności. Używa m.in. ring signatures, „stealth addresses” oraz RingCT (ukrywanie kwot), dzięki czemu domyślnie niemal wszystkie transakcje są anonimowe.
Zcash (ZEC): pozwala na transakcje „shielded” (ukryte) dzięki technologii zero-knowledge proof (zk-SNARKs), ale ma też tzw. transparentne adresy, więc prywatność nie jest narzucona automatycznie: użytkownik sam decyduje, czy używa ukrytych transakcji.
Dlaczego inwestorzy mogą być zainteresowani Monero i Zcash
Prywatność i nieśledzenie transakcji
Prywatne transakcje mogą chronić dane finansowe użytkownika przed śledzeniem.
Monero zapewnia bardzo silną prywatność domyślną – co zwiększa „fungibility” (zamienność) – każdy token XMR jest równy, bo nie można łatwo udowodnić, skąd pochodzi.
Zcash oferuje elastyczność – można wybierać między prywatnością a przejrzystością, co może być zaletą dla użytkowników lub instytucji, które chcą od czasu do czasu ujawnić dane transakcji.
Odporność na cenzurę
W kontekście nadzoru finansowego, niektóre osoby doceniają prywatne kryptowaluty, bo mogą unikać śledzenia lub blokad.
Dla niektórych to forma zabezpieczenia przed nadmierną inwigilacją finansową.
Potencjalny popyt ideologiczny
Rosnąca świadomość prywatności wśród użytkowników może prowadzić do wzrostu zainteresowania prywatnymi kryptowalutami.
Mogą też być użyteczne w regionach, gdzie istnieją obawy co do nadzoru finansowego lub kontroli kapitału.
Technologia
Monero i Zcash reprezentują zaawansowane techniki kryptograficzne — to może być atrakcyjne dla inwestorów, którzy wierzą w dalszy rozwój prywatności w kryptowalutach.
Zcash ma mniej problemów regulatorowych (w porównaniu do Monero), ponieważ prywatność jest opcjonalna – co może zwiększyć jego akceptację instytucjonalną.
Ryzyka i minusy związane z Monero i Zcash
Regulacje
Prywatne monety są pod rosnącą presją regulacyjną: regulatorzy często obawiają się, że anonimowe transakcje mogą być używane do prania pieniędzy czy finansowania nielegalnych działań.
W Europie np. mogą być ograniczenia związane z AML/KYC w kontekście kryptowalut z wbudowaną anonimowością.
Niektóre giełdy już delistują monety prywatności albo ograniczają ich handel ze względu na regulacje.
Płynność i dostępność
Z powodu delistowań prywatne monety mogą mieć mniejszą płynność — co utrudnia handel lub wyjście z inwestycji.
Mogą być dostępne tylko na mniej regulowanych giełdach, co zwiększa ryzyko operacyjne.
Ryzyko technologiczne
Mimo że Monero oferuje bardzo silną prywatność, istnieją badania pokazujące, że niektóre heurystyki mogą zmniejszać anonimowość pewnych transakcji.
W przypadku Zcash: anonimowość zależy od użycia „shielded” transakcji – jeśli większość użytkowników korzysta z transparentnych adresów, zbiór anonimowych użytkowników (anonymity set) może być mały, co osłabia prywatność.
Potencjalne ataki technologiczne np. błędy w implementacji, ataki na protokół – mogą podważyć prywatność lub bezpieczeństwo.
Ryzyko reputacyjne i operacyjne
Używanie prywatnych monet może być postrzegane przez niektóre instytucje jako „podejrzane”.
Zmiany w regulacjach mogą być szybkie i znacząco wpłynąć na wartość np. zakazy, ograniczenia lub obowiązki ujawniania transakcji.
Kwestie adopcji
Zcash: wiele transakcji pozostaje transparentnych, co ogranicza faktyczne użycie prywatnych funkcji.
Monero: choć prywatność jest domyślna, nie każda osoba potrzebuje takiego poziomu anonimowości popyt może być niszowy.
Moje zdanie: Czy warto inwestować w Monero / Zcash?
Krótko-terminowo: Może to być ciekawy zakład spekulacyjny, ale ze znacznym ryzykiem. Jeśli masz już część portfela w „głównych” kryptowalutach (np. Bitcoin, Ethereum), to alokacja na Monero/Zcash jako mniejszy komponent może być uzasadniona jako hedge prywatności albo „długoterminowy zakład”.
Długoterminowo: Potencjał jest, ale wiele zależy od regulacji – jeżeli prywatne monety będą coraz bardziej regulowane lub ograniczane, może być trudno zobaczyć ich masową adopcję. Z drugiej strony, jeżeli rośnie popyt na prywatność finansową, Monero lub Zcash mogą zyskać istotną rolę.
Dla kogo to może być sensowne:
Osoby, które bardzo cenią prywatność finansową.
Inwestorzy bardziej ryzykowni, akceptujący regulacyjne niepewności.
Anonimowi użytkownicy, którzy chcą przechowywać lub przekazywać wartość w sposób trudny do prześledzenia (choć to nie powinien być główny motyw inwestycyjny bez zrozumienia ryzyka prawnego).
Dla kogo może być mniej odpowiednie:
Inwestorzy konserwatywni, którzy nie chcą ryzykować regulacyjnych zakazów lub ograniczeń.
Osoby, które chcą prostego udziału w kryptowalutach bez angażowania się w kwestie prywatności.
Chcesz być na bieżąco z rynkiem kryptowalut?
Dołącz do bezpłatnej grupy telegramowej t.me/imlovingcrypto369
Zasubskrybuj kanał na YouTube